MEZOPOTAMYA MEDENİYETİ
Mezopotamya; "iki ırmak arasındaki ülke" anlamına gelir.Coğrafî bir böle olarak Anadolu'nun günedoğusundan BasraKörfezi'ne kadar uzanan Dicle ve Fırat ırmakları arasındaki topraklar Mezopotamya'yı meydana getirir.İlk Çağ'ın en eski ve en önemli medeniyetlerinden biridir. Toraklarının verimli,ikliminin yaşamaya uygun olması sebebiyle,dışardan birçok kavim buraya gelip yerleşmiştir.
Mezopotamya'da kurulan devletler;
· Sümerler
· Akadlar (Sümeler hariç
· Elâmlar diğerleri
· Babiller Sami ırkındandır)
· Asurlar
SÜMERLER
Nereden geldikleri konusunda kesin bir bilgi bulunmamakla beraber, Türkçeya benzer bir dile sahip olmaları Orta Asya'dan gelmiş olabileceklerini düşündürmektedir.İlk önce şehir devletleri şeklinde teşkilâtlandılar.Ur,Uruk,kiş,Eridu,Lagaş önemli Sümer devletleriydi.
Sümerler,kültür ve medeniyet yönlerinden diğer Mezopotamya devletlerini büyük ölçüde etkilediler.Uruk kralı LUGALZAGİZİ Sümer şehir devletlerini bir yönetim altında topladı.Akadlar Sümerler'i egemenlikleri altına aldılar.
AKADLAR
Arabistan'dan çıkan Akadlar,Fırat nehri boylarına yerleştiler.Sümer egemenliğine son veren SARGON,Akad Krallığını kurdu.GUTİLER so verdiler.
Sümerler,Gutiler'in hâkimiyetine son vererek yeni bir yükseliş devri başlattılar.Sümerler'in siyasî varlıklarına kesin olarak Elâmlılar son verdi.
ELÂMLILAR
Mezopotamya'nın güneydoğusunda yaşıyorlardı.Merkezleri SUS şehriydi.
Sus şehri prensi,diğer şehirleri egemenliği altına alarak bir krallık kurdu. Asurlular tarafından ortadan kaldırıldılar.
BABİLLİLER
Siyasî tarihleri; I.Babil Devleti ve II.Babil Devleti olmak üzere 2'ye ayrılır.
I.Babil Devleti: Samiler'in bir kolu olan Aurrular tarafından kuruldu.En güçlü dönemini Hamurrabi zamanında yaşadı.Hititler son verdi.
II.Babil Devleti: Babil uzun yıllar asurlular'ın egemenliği altında yaşadı.Asur Devleti'nin yıkılmasından sonra kurulan II.Babil Devleti'ne Persler son verdi.
ASURLULAR
Yukarı Mezopotamya'da yaşayan Asurlular Sami ırkındandılar.Daha tüccar bir topluluk görünümündeydiler.Mezopotamya ile Anadolu arasındaki ticareti yürüyürlerdi.Anadolu'da birçok ticaret kolonileri kurdular.Bunların en büyüğü Kültepe'dir.Kral Asurbanipal zamanında en güçlü dönemlerini yaşadılar.Medler ve Babilliler birleşerek son verdiler.